Từ thực tế của Việt Nam hiện nay là tình trạng khan
hiếm cát xây dựng ngày càng trầm trọng. Tổng nhu cầu về cát xây dựng của
cả nước dự tính khoảng 2,3 tỷ m3, nhưng trữ lượng
cát cả nước chỉ còn khoảng 2,0 tỷ m3. Một trong những
nguyên nhân khiến cho sản lượng cát suy giảm nghiêm trọng là do cát được sử
dụng quá nhiều vào việc san lấp. Hải Phòng cũng nằm trong tình trạng khan hiếm chung
như vậy, đặc biệt khi triển khai xây dựng và phát triển thành phố với một loạt
các dự án đầu tư.
Để đảm bảo cho hoạt động xây dựng và không thất thoát
tài nguyên, vấn đề đặt ra lúc này là cần giải pháp tận dụng nguồn vật liệu nạo
vét hàng năm, xử lý thành vật liệu san lấp. Mô hình tận dụng vật liệu nạo vét
xử lý thành vật liệu san lấp, nếu được triển khai, sẽ tiết kiệm được nguồn kinh
phí rất lớn, đồng thời là cơ
hội để tạo ra loại vật liệu mới trong ngành xây dựng, thay thế nguồn cát san
lấp truyền thống. Tại Hải Phòng, khu công nghiệp Deep C Hải Phòng cần tới 50
triệu m3 vật liệu san lấp, nhưng dự kiến sẽ dùng khoảng
một nửa là vật liệu nạo vét đã qua xử lý, vì chi phí rẻ hơn khoảng 50% so với
cát truyền thống.
Mặt khác, về vấn đề môi trường, khi tận dụng nguồn vật
liệu nạo vét, xử lý thành vật liệu san lấp, sẽ tránh được các sự cố ô nhiễm môi
trường, bảo vệ được các hệ sinh thái. Đặc biệt với thành phố Hải Phòng, quần
đảo Cát Bà nằm về phía Nam Vịnh Hạ Long được Unessco công nhận là khu bảo tồn
sinh quyển thế nên cũng rất cần bảo vệ gìn giữ hệ sinh thái môi trường biển,
tránh việc nhận chìm vật liệu nạo vét ngoài biển.
Từ nhu cầu cấp thiết đó, trong thời gian qua, Công ty
TNHH Xây dựng Chấn Nam đã tiến hành thử nghiệm nhiều lần việc xử lý vật liệu
nạo vét thành vật liệu san lấp. Phương pháp cơ bản bao gồm hai bước chính như
sau:
Bước 1 - Tách nước: Tạo khu vực chứa chất nạo vét, có đập
chắn, đưa vật liệu nạo vét (đã được tách hết rác và hạt kích thước lớn) vào theo
từng lớp, sử dụng lắng đọng tự nhiên để tách nước, sau một khoảng thời gian
nhất định (có bảng đối chiếu cụ thể cho từng loại vật liệu nạo vét - phụ thuộc
vào nguồn vật liệu nạo vét) thì một phần vật liệu nạo vét đã trở thành vật liệu
được dùng để san lấp. Còn lại là phần bùn cần xử lý tiếp/
Bước 2 – Trộn thêm các phụ gia: Đưa phần bùn nói trên
vào xưởng sản xuất. Hoặc là vật liệu nạo vét dạng bùn (đã được tách hết rác và
hạt kích thước lớn) được phối trộn với nước xi-măng, các phụ gia khác. Sau khi
phối trộn với tổ hợp chất phụ gia, sẽ thu được sản phẩm là vật liệu san lấp.
Từ bối cảnh thực tế và kết quả thử nghiệm nói trên,
thì dễ dàng nhận thấy việc tái chế, tận dụng nguồn tài nguyên từ vật liệu nạo
vét xử lý thành vật liệu san lấp thay thế cho nguồn cung cấp cát đang cạn kiệt
là một giải pháp hết sức cấp thiết và phù hợp, cần nhân rộng trong quá trình đầu
tư xây dựng và phát triển bền vững của thành phố Hải Phòng.